VỰC THẲM VÀNG BẠC...!

Xưa, ở nước Nga, khi công nghiệp dầu mỏ bắt đầu phát triển có một gia đình thợ, người cha chết trong một tai nạn lao động để lại cho người mẹ một cậu con trai còn thơ dại. Người con khôi ngô tuấn tú, thông minh và ngoan ngoãn.

Một hôm, đang mải chơi đùa cậu chợt sững sờ thấy mẹ tất tưởi về nhà, người bà lấm dầu đen nhẻm chỉ còn lộ hai con mắt mệt mỏi, trên tay ôm mấy khúc củi, không kịp tắm rửa, vội vàng vào bếp nấu ăn, thương mẹ quá, câu hỏi.

-Mẹ ơi! Sao mẹ cứ phải đi làm…? Mẹ có mệt lắm không…?

Người mẹ nhìn con trìu mến, bà giải thích như cởi nỗi lòng với đứa con ngoan ngoãn rằng bà sẽ cố hết sức cho con ăn học, cho con không phải khổ như bố mẹ.

Từ đó cậu bắt đầu giúp mẹ những việc nhà, những việc quá sức cậu cũng tìm mọi cách để làm cho được, và cũng từ đó mỗi khi ngồi vào bàn học, hình ảnh người mẹ gày yếu ngâm mình trong thùng dầu trong tiếng quát mắng của Cai, những ánh mắt, những nụ cười kinh bỉ của cánh đàn ông cứ hiện lên trong tâm trí cậu.

Học có phần giỏi hơn nhưng khi mà những việc nhà đã được cậu làm một cách dễ dàng, tức là cậu đã đủ lớn thì ý nghĩ bỏ học dần nung nấu trong tâm trí.

 Thế rồi một hôm, cậu mạnh dạn trình bày ý định của mình với mẹ. Người đàn bà khốn khổ bật khóc trước lập luận của đứa con hiếu thảo, trước thực trạng sức khỏe của mình.

Hai mẹ con gặp người phụ trách và từ đó họ đổi việc cho nhau.

Tại công trường, cứ hai người phu vác một cây gỗ vào hầm, họ uể oải những bước chậm dãi mặc những người cai cầm roi đốc thúc, thi thoảng cái roi vung lên, người và gỗ cùng đổ văng xuống đất.

Làm cùng cậu là một ông già ốm yếu, một lần ông vấp ngã làm cả hai đau đớn, đã vậy, tên cai lại lao vào ông mà quật túi bụi. Căm tức, cậu định lao vào sống mái với tên vô lại nhưng ông già đã kịp ngăn cậu lại, rồi như một người cha, ông giải thích cho cậu nhiều điều.

Thương quá, cậu để ông ngồi nghỉ và một mình vác cây gỗ vào hầm. Sức nặng của cây gỗ khô không thấm gì với sức vóc thanh niên nên, đã vác một mình cậu còn bước phăng phăng.

Những mâu thuẫn nảy sinh, cai bắt ông già phải làm việc nếu chiều còn muốn lĩnh lương, những người thợ tìm mọi cách ngăn cản cậu vì họ sợ phải làm theo, với họ ngoài đồng lương thì mang về nhà càng nhiều sức lực càng tốt. Thế rồi họ giăng bẫy cho cậu ngã, cậu phản ứng lại liền bị họ túm nhau dần cho một trận, tên Cai xông tới, không phân biệt đúng sai cứ thấy ai cũng quật. Điên tiết, cậu táng thắng vào mặt tên cai một cú đấm trời giáng khiến hắn quay lơ, như được dịp hiếm có những người thợ xúm lại đánh hội đồng khiến tên cai chết ngất. Người quản lý tới và cậu phải theo người này đến gặp ông chủ.

Nghe và hiểu rõ đầu đuôi, ông chủ xoa đầu cậu mà nói.

-Cậu cứ làm như vậy và cậu sẽ lĩnh hai lương.

Quay sang người quản lý ông tiếp.

-Cần nói rõ cho thợ để họ yên tâm mà không gây khó dễ cho cậu này nữa.

Hai hôm sau ông chủ trực tiếp xuống hầm xem cậu làm việc, thấy cậu không những vác một mình mà còn đi nhanh hơn, hiệu quả công việc không phải bằng hai mà bằng ba người khác. Khi ông tỏ ý khen ngợi, cậu hỏi.

-Thưa ông! Nếu tôi vác hai cây mà vẫn đi nhanh như vậy thì sao?

Không do dự, ông chủ trả lời.

-Thì cậu lĩnh bốn lương!

Không chỉ thế, cậu luôn sẵn lòng giúp đỡ những người yếu đuối, cánh thợ từ căm tức đến tin yêu rồi kính nể cậu.

Người quản lý giao cho cậu công việc của Cai, thế là cậu có thêm một xuất lương cao nữa.

Áp dụng nhiều cải tiến cho công việc bớt nặng nhọc lại hiệu quả cao hơn, phân công có tình có lý, tổ chức giúp đỡ những người già yếu nên chẳng cần phải doi vọt công việc vẫn đâu vào đấy.

Rồi cậu trình bày với ông chủ ý định “Làm và phát lương theo việc chứ không theo giờ”. Tất cả những ý kiến của cậu luôn được ông lắng nghe và đồng tình.

Chẳng bao lâu sau, cậu được ông chủ tin cậy giao toàn quyền quản lý hầm mỏ và cũng chẳng bao lâu sau mỏ của cậu thành cơ sở làm ăn hiệu quả nhất trong tập đoàn của ông chủ.

Cậu làm được nhà to, cưới vợ đẹp, cuộc sống hạnh phúc.

Ông chủ để cậu luân chuyển phụ trách các hầm mỏ khác, tập đoàn lớn mạnh nhanh chóng.

Để trả nghĩa, ông chủ bán cho cậu cái hầm mỏ ban đầu, nơi bố mẹ cậu đã làm việc, nơi cậu được sinh ra, lớn lên và trưởng thành, nơi ghi đậm những ký ức nghèo khó và nơi chứng kiến những thành công và sự giàu có của cậu.

Ông chủ già yếu, tự thấy không thể làm việc được được nữa nên bán toàn bộ tập đoàn cho cậu, tập đoàn càng lớn mạnh hơn, cậu thôn tính thêm nhiều tập đoàn khác.

Vẫn say mê làm việc, thậm chí cậu còn không quan tâm đến tài sản của cậu ở ngân hàng lớn đến mức nào.

Cho đến một hôm, ngài thống đốc ngân hàng mời cậu đến ký một số chứng từ với những con số khủng khiếp cậu mới thốt lên.

-Trời...! Tôi nhiều tiền đến thế sao...?

Ngài thống đốc mỉm cười

-Ngoài ra, ông còn một tài sản nữa cũng lớn không kém!

-Gì vậy thưa ông?

-Tiếng tăm…! Tên tuổi của ông, sự nghiệp của ông không chỉ những người trong tập đoàn, trong ngành dầu mỏ, trong nước Nga mà cả châu Âu biết đến và ngưỡng mộ …, có lẽ điều đó ông cũng không biết.

Cậu sững sờ, ngài thống đốc tiếp.

-Nhưng ông cho phép tôi hỏi một câu…

-Thưa…, ngài cứ tự nhiên.

-Ông kiếm nhiều tiền thế để làm gì…?

Cậu thật sự lúng túng bởi thật sự cậu không biết dùng số tiền khổng lồ này vào việc gì, gia đình cậu đã có đủ những thứ mà xưa kia bố mẹ cậu không bao giờ dám mơ tới…Vậy tiền này làm gì nhỉ….? Bất giác cậu hỏi lại.

-Để làm gì thưa ngài...?

Ngài thống đốc giải thích cho cậu tại sao người ta chỉ nhắc đến cậu như một tấm gương, như một hiện tượng đáng mến, đáng học tập nhưng chưa ai, chưa bài báo nào thể hiện cậu là một người đáng kính, chưa ai gọi cậu là ngài…, đó là vì cậu không biết ..., tiêu tiền. Hầu bao của cậu là tỷ phú nhưng cậu vẫn chỉ là một người thợ nhiều tiền.

-Vậy phải tiêu tiền thế nào...? Phải làm gì để người ta kính trọng...!

Ngài thống đốc lại mỉm cười trước sự thật thà của cậu.

-Ông phải vào giới quý tộc, muốn vậy cần…. và sau đó ông phải sống như một quý tộc thật sự.

-Phải sống như một quý tộc thật sự ..., là thế nào thưa ngài?

Phải có biệt thự ở Xanh-Pê-Téc-Bua, phải đi du lịch, phải đến Ba lê, phải đánh bạc, phải chơi gái… Tóm lại, cứ đến và sống ở Ba lê một thời gian và đừng có tiếc tiền, ông sẽ hiểu thế nào là quý tộc.

Làm theo lời ngài thống đốc, chẳng bao lâu cậu được phong tước, người ta gọi cậu là Ngài và cậu thường xuyên giao du với giới quý tộc. Cậu nhanh chóng trở thành nhân vật quan trọng nhưng hình như giữa cậu và những người quý tộc khác vẫn có một khoảng cách vô hình. Trong một bữa tiệc ngài thống đọc nhắc lại sự cần thiết phải đi Ba Lê.

Thế là cậu giao tập đoàn cho một người phụ trách và cậu hoàn toàn tin tưởng vào con người này cùng nề nếp hoạt động mà cậu đã tạo dựng, cả gia đình cậu lên đường.

Ba Lê quả là thiên đường để tiêu tiền. Cuộc sống xa xỉ với khách sạn năm sao những cửa hàng sang trọng, những bữa tiệc thượng lưu nhưng số tiền cần chi vẫn quá nhỏ bé.

Rồi cậu nhớ ra lời ngài thống đốc…, đến sòng bạc, người ta đổ đến chào đón cậu vồn vã, trịnh trọng nhưng ai cũng ném một cái nhìn lạ lùng về phía vợ con cậu. Những ván bài bạc tỷ, cậu có thắng có thua..., những ly rượu mạnh làm cậu nghiêng ngả, rồi những cô gái trẻ mặt bự phấn, môi trát đầy son, õng ẹo, điệu nghệ quây lấy cậu, người lau mặt, kẻ vuốt đầu..., đến khi một ả trơ trẽn ngồi vào lòng cậu thì vợ con cậu lặng lẽ rút lui, họ ngơ ngác, lấm lét túm lấy nhau ngoài hành lang cho đến khi cậu đưa mắt tìm không thấy…, hất con đàn bà trơ trẽn ngã lăn ra sàn, đùng đùng đứng dậy tìm vợ con trong những tiếng cười thác loạn.

Hôm sau thì vợ con cậu ở lại khách sạn..., cậu không từ chối mấy ả kia nữa và đêm ấy, những đêm tiếp theo... cậu không về…

Vợ con cậu từ choáng ngợp đến kinh hãi Ba lê, ngỏ lời và cậu đồng ý để họ về trước.

Một hôm cậu nhận được tin dữ, một hầm mỏ bị xập, hậu quả vô cùng nghiêm trọng, việc cứu hộ và giải quyết hậu quả lúng túng khiến công nhân nhiều mỏ khác biểu tình, đình công.

Cậu muốn trở về ngay với công việc nhưng những cô ả mỡ màng mơn mởn lại vô cùng điệu nghệ cả bên bàn bàn bạc, trên giường và trong cửa hiệu, những giây phút hồi hộp căng thẳng, tiếng xúc sắc mê hồn đã ngấm vào máu níu kéo cậu ở lại …

Cho đến một lần, cô nhân viên nhà băng từ chối cho cậu rút tiền, cậu ngạc nhiên trước thái độ ấy, cậu nổi đóa theo đúng kiểu của một người thượng lưu có đống tiền vô tận.

Người quản lý nhà băng chìa cho cậu thông báo từ phía Nga. Theo đó, số tiền cậu phải bồi thường đã lớn hơn con số cậu hiện có, tình trạng khai thác đình đốn khiến khả năng thanh toán của cậu rất thấp.

Không thể rút được tiền, cậu phải bán tất cả những gì có thể để thanh toán khách sạn rồi dùng một cỗ xe tồi tàn nhất rời Ba lê.

Thực trạng tập đoàn đã vượt quá khả năng, cậu là mẫu người chăm chỉ chứ không phải là người có nhiều mánh lới kinh doanh. Buộc phải bán tập đoàn cùng tất cả những gì hiện có để thoát tù tội...

Vợ chồng cậu lại đi làm như những người bố mẹ cậu xưa... Nhưng, những lần lấm lem dầu mỡ, mệt mỏi về nhà, cậu tìm mãi không thấy ánh mắt của mình năm xưa trên khuôn mặt những đứa con tội nghiệp…./.